Araba ikaz işaretlerinin önemi birçok açıdan büyüktür. Bu işaretler aracın motor, fren, şanzıman ve diğer sistemlerinde oluşan potansiyel sorunları önceden belirlemeye yardımcı olur. Bu sayede sürücüler, araçlarının bakımı ve onarımı için gerekli adımları zamanında atabilir. Zamanında atılan her adım, daha ciddi arızaların önüne geçer ve trafikte güvenli bir şekilde seyahat edilebilir. İkaz işaretlerinin renklere göre değişen anlamlarının doğru bir şekilde bilinmesi ve yorumlanması da çok önemlidir. Sürücüler, aracın kullanım kılavuzundaki bilgilere başvurarak veya bir uzmanın yardımını alarak arıza işaretlerinin ne anlama geldiğini öğrenmelidir. Ayrıca araçların düzenli bakımının yapılması, arıza işaretlerini önlemek ve olası sorunları en aza indirmek için oldukça kritiktir.
Her aracın arıza işaretleri aynı değildir. Araç üreticileri, kendi markalarına ve modellerine özgü arıza işaretleri ve gösterge sembollerini kullanırlar. Her markanın ve modelin motor, elektronik sistemler ve diğer bileşenleri farklı olduğu için ilgili birimin ikaz işaretleri de bunlara göre özelleştirilir. Araba arıza işaretleri tüm araçlarda temelde benzerlik gösterir. Örneğin motor arızası, fren sistemi uyarıları, yağ basıncı düşüklüğü gibi temel sorunlar genellikle benzer sembollerle gösterilir. Ancak detaylı olarak araç içi gösterge panelindeki semboller ya da işaretler, araç markalarına ve modellerine göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle bir aracın arıza işaretlerini tam olarak anlamak ve yorumlamak için aracın kullanım kılavuzuna başvurmak önemlidir. Ayrıca bazı modern araçlar dijital gösterge panellerine sahip olabilir. Bu da daha fazla arıza işareti ve uyarı seçeneği sunar. Bu durumda sürücülerin, araçlarının teknik özelliklerine ve işlevlerine daha ayrıntılı bir şekilde hakim olması gerekir.
Aracınızı daha iyi tanımak için kullanım kılavuzu gibi bir başvuru kaynağına erişemiyorsanız Bosch Car Service merkezlerinden randevu alarak teknik destek alabilir, mevcut ya da muhtemel arıza teşhislerinin yapılması için kontrol ve bakım işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Araç Arıza İşaretleri Anlamları
Araç arıza işaretleri anlamları marka ve modele göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin bazı araçlarda yeşil renkte yanan bir gösterge sistemde herhangi bir sorun olmadığını, sarı renkte yanan bir gösterge kontrol ve bakım gerekliliğini, kırmızı renkte yanan bir gösterge de ilgili sistemde arıza olduğunu belirtir. Renkler, aracın marka ve modeline göre kategorize edilmiş sistemleri de gösterebilir. Sadece arıza halinde yanan bu tip göstergelerde kırmızı olan grup motor, fren, yağ gibi kritik bileşenler hakkında bilgi verirken sarı renkte yanan grup şanzıman, direksiyon, tekerlek basıncı gibi farklı bir bileşen grubunu temsil edebilir. Bu nedenle her aracın kendi marka ve modeline özgü olan sistemleri tanımak kritik önem taşır. Araç arıza işaretleri ve anlamları için evrensel olarak kullanılan parametreler de vardır. İkaz lambalarının genel türleri ve anlamlarından bazıları şunlardır:
- Ön sis farları açık uyarısı: Aracın ön tarafında bulunan sis lambalarının açık olduğunu gösterir. Sis veya yoğun kar yağışı gibi durumlar yokken bu farların kullanılması yasal olmadığı için uyarı lambası sayesinde açık olup olmadığını takip edebilirsiniz.
- Arka sis farları açık uyarısı: Aracın arkasında bulunan sis farlarının açık konumda olduğunu gösterir. Hava koşulları iyi ise arka sis farlarının da kapalı konumda olması gerekir.
- Dörtlüler: Diğer sürücü ve yayalara aracın acilen duracağını, mecburi/geçici durduğunu ya da yol güvenliğini riske eden bir durum olduğunu belirtmek için yakılan dörtlü sinyalinin açık olduğunu gösterir. Normal seyir halinde kapalı konumda olması gerekir.
- Uzun far lambası: Uzun mesafeli farların açık konumda olduğu uyarısını verir.
- Kısa far lambası: Kısa mesafeli farların açık konumda olduğu uyarısını verir.
- Kısa farlar, sinyaller ve stop lambaları: Bu uyarı kısa farlar, sinyaller ve stop lambalarının açık olduğunu belirtir. Genellikle yeşil yanar. Bazı araçlarda arıza hallerinde kırmızı olarak görünebilir.
- Aydınlatma arızası lambası: Çoğunlukla turuncu renkli ışık ile görülen bu uyarı, tüm aydınlatma ünitelerini kapsar ve herhangi birinde arıza olduğunu belirtir. Bu uyarı yandığı zaman her ünitenin kontrol edilmesi tavsiye edilir.
- Dış fren ampul ikazı: Bu ikaz, aracın dış fren ampulünde arıza olduğunu belirtir.
- Far seviye uyarısı: Bu uyarı, araçtaki far seviyesini kontrol eden sistemde bir arıza olduğunu gösterir.
- Adaptif ışık sistemi uyarısı: Özellikle yeni nesil araçlarda bulunan bu uyarı, uzun ya da kısa far açısının yol durumuna göre otomatik ayarlanacağı sistemin açık olduğunu belirtir.
- DLR sistemi lambası: Aracın gün ışığında kısa farları otomatik olarak açan sisteminin aktif olduğunu gösterir.
- Akü arıza lambası: Akünün deşarj olduğu ya da şarj dinamosunun bozulması nedeniyle çalışmadığı zamanlarda yanan uyarı ışığıdır.
- Dış ışık uyarı lambası: Aracın dış kısmında bulunan ışıklardan herhangi birinde arıza varsa dış ışık uyarı lambası ikaz verir.
- O/D uyarı lambası: Aracınızda overdrive sistemi varsa bu sistemi kapattığınızda OFF yazısı ile birlikte yanan ve genelde mavi renkte olan bir uyarıdır.
- BCM uyarı lambası: Açılımı ‘Gövde Kontrol Modülü’ olan BCM uyarısı, elektrik, aydınlatma, modüller arası iletişim kopukluğu ya da çekiş kontrolünde arıza olduğu anlamına gelir.
Motor, motora bağlı bileşenler, yakıt kontrolü ve yağ seviyesi gibi durumlarla ilgili olan ikaz göstergelerinden bazıları şunlardır:
- Fren uyarısı: Bazı araçlarda bulunan bu uyarı, motorun çalışması için fren pedalına basmanız gerektiğini hatırlatır.
- Motor arızası ışığı: Aracınızı çalıştırdığınız zaman motor lambası yanıyorsa ya da seyir halindeyken yandıysa, motorda ciddi bir sorun olduğu anlamına gelir.
- Motor gücü uyarısı: Aracın sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için motorun belirli bir güçte çalışması gerekir. Bu güç, limit seviyenin altına indiği zaman motor gücü uyarı lambası yanar.
- Enjeksiyon arıza lambası: Aracınızı çalıştırdığınız zaman enjeksiyon arıza lambası yanıyorsa en yakın zamanda uzman bir servisten destek almanız gerekir.
- Katalizör lambası: Katalizör sisteminde bir arıza olduğu zaman bu simgenin ışığı yanar.
- Motor sıcak uyarısı: Araçlarda motorun aşırı ısınması, birçok sorunu da beraberinde getirir. Bu nedenle ikaz lambası yanarak sürücüyü uyarır. Motor sıcak lambası yanarsa aracınızı uygun bir yere çekmeniz ve soğumasını beklemeniz tavsiye edilir.
- Motor hava filtresi ışığı: Araç motorlarında hava filtresi bulunur. Bu filtre partikül, toz, kir ve polen gibi maddeler nedeniyle tıkanabilir ya da eskiyebilir. Hava filtresi görevini yapamaz hale geldiğinde uyarı lambası yanar. Bu ikazı gördüğünüz zaman kontrol etmeniz ve gerektiği zaman yenisiyle değişim yapmanız önerilir.
- Yakıt uyarısı: Sarı renk az kalan yakıtı, kırmızı renk de bitmek üzere olan yakıtı gösterir. Kırmızı ışığı gördüğünüz zaman 20 ila 30 km kadar opsiyon vardır. Bu süreçte yakıt takviyesi yapmanız gerekir.
- Yakıt filtresi uyarısı: Araç motorunun yakıt filtresinin arızalı veya kirli olduğunu gösterir.
- Yakıt filtresi su seviyesi uyarısı: Yakıt filtresinde su da bulunur. Bazen bu su miktarında artış olur. Su, tehlikeli bir seviyeye çıktığı zaman ikaz lambası yanar ve boşaltılması gerekir.
- Yağ seviyesi lambası: Aracın yağ seviyesinin düştüğünü gösterir. Kontrol edilerek eksik yağın tamamlanması ya da eskiyse komple boşaltılarak değiştirilmesi önerilir.
- Yağ seviye sensörü lambası: Bu gösterge sarı renktedir. Yağ seviye sensöründe bir problem varsa sürücüyü uyarır.
- Yağ seviyesi aşım lambası: Yağ seviyesinin yüksek seviyede olduğunu belirtir ve sarı renktedir.
- Motor yağı değişim uyarısı: Motor yağının belirli aralıklarla değişmesi gerekir. İkaz lambası yandığı zaman aracınızın modeline uygun bir yağı tercih ederek değiştirebilirsiniz.
- Gaz kapağı ikazı: Aracın gaz kapağı düzgün takılmazsa gaz kapağı ikaz lambası yanar.
Dizel araçların konsolunda bulunan ikaz ışıkları ve anlamları:
- Dizel partikül filtresi uyarısı: Dizel araçlarda bulunan bu lamba, partikül filtresinin dolması sonucu yanar.
- Dizelde su var uyarısı: Araç sürüş esnasında yanan bu uyarı ışığı dizelde su olduğunu belirtir.
- Dizel partikül filtresi doyma ikazı: Dizel araçlarda bulunan partikül filtresinin doyma riski vardır ve bu durum yaklaştığı zaman yanan uyarı lambasıdır. Bu lamba yandığı zaman ilgili ünitenin kontrol edilmesi ve bakım yapılması elzemdir.
- Dizel motor kızdırma bujisi lambası: Dizel araçlarda motor kızdırma bujileri ısındığı zaman bu lamba yanar. İkaz ışığı sönene kadar motoru kapatmanız ve beklemeniz gerekir.
- DPF ikazı: Dizel partikül filtresinin kısaltması olan DPF ışığı, arıza hallerinde yanarak sürücüyü uyarır.
- DEF ikazı: Egzoz sıvı seviyesi düştüğü zaman yanan bu lamba, acil bakım için sürücüye haber verir.
- AdBlue lambası: Çoğunlukla yeni nesil dizel araçlarda bulunan bu lamba, depoda egzoz sıvısının azaldığı durumlarda yanar.
- AdBlue arıza lambası: Sisteme yüklenen sıvının belirli bir standardı karşılamadığı ya da görevini yapamadığı hallerde yanar.
- Fren sıvısı ikazı: Bu ikaz lambası, aracın fren sıvısı bitmek üzereyken yanar. Fren balataları eskidiğinde ya da sızıntı olduğunda erken yanabilir. Bu durumda en kısa zamanda bakım yapılması tavsiye edilir.
Mekanik sorunlarla ilgili ikaz lambaları:
- Otomatik vites ışığı: Yeşil renkte olan bu lamba, frene basmadan otomatik vites kolunu çalıştıramayacağınız anlamına gelir.
- Otomatik vites ikazı: Sarı renkte yandığı zaman otomatik viteste arıza var demektir.
- Hidrolik direksiyon ışığı: Hidrolik direksiyon aksamında bir sorun varsa bu lamba yanarak sürücüyü uyarır.
- Hava süspansiyon ışığı: Kompresör gereken miktarda basınç üretmiyorsa veya hava sızıntısı varsa bu lamba yanarak ikaz verir.
- Süspansiyon lambası: Süspansiyon sisteminde sorun varsa kırmızı renkte yanarak uyarı verir.
- Şanzıman uyarısı: Şanzıman yüksek bir sıcaklıkta çalışıyorsa bu lambadan anlayabilirsiniz.
- Fren balatası uyarısı: Fren balataları aşındığı zaman yanar.
- AWD lambası: All Wheel Drive lambası, aracınızın dört tekerlekten çekiş gücüyle hareket ettiği zamanlarda yanar.
- AWD ya da 4WD uyarısı: Dört tekerlek çekiş aksamında bir sorun olduğu anlamına gelir.
- AWD / 4WD kilit modu: AWD modu kilitlendiği zaman kırmızı renkte yanar.
- Ana uyarı ikaz ışığı uyarısı: Bu lamba başka bir ikaz lambası ile beraber yanıyorsa sistemde çoklu arıza var demektir.
- Enjeksiyon uyarısı: Sürüş anında otomatik şanzımanda ya da enjeksiyon bilgisayarında problem olduğunu gösterir.
- Güç aktarımı uyarısı: Güç aktarımı ya da AWD hatası varsa yanar.
İklim koşullarıyla ilgili olan ikaz lambaları:
- Kış modu: Kaygan ve buzlu yollarda bu açık olması tavsiye edilen butondur.
- Hava durumu göstergesi: Dış ortamın hava durumunu gösterir.
- Yağmur sensörü: Yağışlı havada ışığın kırılmasını hesaplayan sensördür.
- Yağmur sensörü uyarısı: Sensör aktifken yanar.
- Ön buz çözme uyarısı: Ön camda aktif olan buz çözme özelliğini gösterir.
- Arka buz çözme uyarısı: Arka camda aktif olan buz çözme özelliğini gösterir.
- Otomatik cam uyarısı: Bu lamba yanıyorsa otomatik cam silecekleri aktiftir.
- Silecek suyu uyarısı: Silecek suyunun doldurulması gerektiğini gösterir.
Yol emniyeti ve sürüşle ilgili ikaz lambaları:
- Takip uyarısı: Uyulması gereken takip mesafesi aşıldığı zaman kırmızı renkte yanar.
- Hız sınırı uyarısı: Yeni nesil araçlarda olan hız sınırı aşıldığında yanar.
- Seyir kontrolü uyarısı: Hız sabitleyici varsa, açık olduğunda yanar.
- Şerit uyarısı: Şerit asistanı, sinyal vermeden şerit değişikliği yaptığınızda uyarı verir.
- Şerit destek uyarısı: Bu özellik açıksa ışığı da açıktır.
- Adaptif seyir kontrolü: Bu özellik hız kontrol sistemi ile bağlantılıdır. Aktif olduğunda yeşil renkte yanar.
- Kapı uyarısı: Araçtaki kapılar açıksa yanar. Bazı panellerde hangi kapının açık olduğu araç görseli ile belirtilir ve ilgili kapı kırmızı renkli ışıkla yanar.
- Emniyet kemeri uyarısı: Hem sürücünün hem yan koltuktaki yolcunun emniyet kemeri takılı değilse ikaz verir.
- Lastik basıncı uyarısı: Sarı renkte yanıyorsa lastik basıncının düşük olduğu anlamına gelir.
- ABS uyarısı: Araç çalıştırıldığında yanıp sönmezse ABS’de arıza olduğunu gösterir.
- Park freni uyarısı: Araç park konumuna getirildiğinde yanar.
- Park etme uyarısı: Bu ışık sistemin aktif olduğunu gösterir.
- Park yardım pilotu uyarısı: Park yardım pilot özelliği aktifken yanar.
- Ekonomik sürüş uyarısı: Yeşil renkte yanar ve aracın ekonomik sürüş modunda olduğunu gösterir.
- El freni uyarısı: El freni çekildiğinde yanar. Sistemde arıza varsa sürekli açıktır.
- Direksiyon kilidi uyarısı: Bu ışık sarı ve kırmızı olmak üzere iki ayrı renkle ikaz verir. Sarı ışık yanıyorsa aracı uzman bir servise götürmeniz gerekir. Kırmızı ışık yanıyorsa aracı hiç çalıştırmamanız tavsiye edilir.
- Hava yastığı uyarısı: Hava yastığında bir sorun olduğunu gösterir ve mutlaka ciddiye alınmalıdır.
- Bagaj kapağı uyarı: Bagaj kapağı kapanmadığı zaman sürücüye uyarı verir.
- Motor kaputu uyarısı: Kaput kapağı kapanmadığı zaman sürücüye uyarı verir.
- Anahtar uyarısı: Anahtar çipi tanımlanmadığı zaman yanan ikaz lambasıdır. Kırmızı renkte ve sürekli yandığı zaman ateşleme sisteminde bir sorun olduğu anlamına da gelir.
- Çekiş kontrol uyarısı: Araçtaki çekiş kontrol sistemi aktifken yeşil yanar. Kırmızı renkte yanıyorsa sistemdeki arızaya işaret eder.
- AirBag uyarısı: AirBag sistemi kapalı olduğu zaman yanar.
- Güvenlik uyarısı: Araç çalışırken yanıyorsa güvenlik sisteminde bir sorun olduğunu gösterir.
- Fob pili uyarısı: Bu uyarı lambası açıksa anahtarın fob pili düşüktür.
- Yokuş aşağı uyarısı: Yokuş aşağı yardımcısı varsa bu özelliğin aktif olduğunu belirtir.
- İç havalandırma uyarısı: Aracın iç havalandırmasının çalıştığı zamanlarda yanar.
- İleri çarpışma uyarısı: Muhtemel bir çarpışmayı haber vermek için yanan uyarı lambasıdır.
- Kör noktada uyarısı: Sürücünün gözle göremediği kör noktada bir nesne tespit edildiğinde yanan uyarı ışığıdır.
Araba arıza işaretlerinin birçoğu belirli standartlara sahip olsa da marka ve model özelinde değişkenlik gösterir. Kendi aracınızla ilgili ikaz lambaları hakkında bilgi almak için BCS bayilerine uğrayarak detaylı bilgi alabilirsiniz.
EGR arızası veya hararet ikazı gibi durumlar da bu uyarı işaretlerinden bazılarıdır. Bu tür arızalar, motor performansını doğrudan etkileyebilir ve ciddi hasarlara yol açabilir. Aracınızdaki bu ve benzeri ikazlar hakkında detaylı bilgi almak ve gerekli kontrolleri yaptırmak için BCS bayilerine başvurabilirsiniz.