Motor performansında düşüş, aşırı yakıt tüketimi, zor çalıştırma, düzensiz rölanti veya dumanlı egzoz gibi sorunların nedenini anlamak için test uygulanır. Arızaları erkenden teşhis etmede etkili bir yöntemdir. Düşük kompresyon değerleri motorda güç kaybına, yakıt tüketiminde artışa ve sürüş deneyiminde çeşitli problemlere neden olabilir. Aracınızdaki olası sorunları erken dönemde tespit etmek için periyodik bakım uygulamalarını düzenli olarak takip edebilirsiniz.
Test işlemi ile silindirin sıkıştırma gücü ölçülür ve motorun sağlıklı çalışıp çalışmadığı değerlendirilir. Silindirlere alınan hava-yakıt karışımı, sıkıştırma esnasında belirli bir basınç seviyesine ulaşmalıdır. Uygulama adım adım gerçekleştirililir ve her aşamada dikkatli olunması gerekir. Motorun sıcaklığı sıkıştırma oranını etkilediği için test işlemi sistem sıcak bir durumda yapılmalıdır. Motor ısındıktan sonra kontak kapatılır ve bujiler çıkarılır. Bu sayede motor daha iyi hava alır ve test cihazının bağlanması kolaylaşır. Cihaz her bir silindire ayrı ayrı bağlanır. Karşılaştırma yapılabilmesi için her bir silindirin sıkıştırma gücü ölçülür ve kaydedilir. Motor kontak anahtarı yardımıyla birkaç devir çevrilir ve silindirlerin basınç değeri ölçülür. Elde edilen değerler cihaz ekranında gözlemlenir ve kaydedilir. Normal şartlar altında tüm silindirlerde basınç değerlerinin birbirine yakın olması beklenir. Uygulama sonunda ölçüm sonuçları karşılaştırılır. Standart basınç değerlerinin altında kalan ya da silindirler arası büyük farklılıklar gösteren basınç değerleri, motorun çeşitli parçalarında sorun olduğuna işaret edebilir.
Kompresyon testi, çeşitli performans sorunlarının erken teşhisi için pratik bir yol sunarak masraflı tamir işlemlerine girişmeden önce önlem almanızı sağlar. Uygulama, motor performansının değerlendirilmesi ve olası arızaların tespiti için kullanılır. Yanma odalarında oluşan sıkıştırma basıncını ölçmeye yönelik olan test, araç motorunun durumunu belirlemeye yarar. Testin temel amacı, motorun silindirlerinde oluşan sıkıştırma gücünü kontrol etmektir. Araç çalıştığında silindirlere alınan hava-yakıt karışımı sıkıştırılır ve yanma odasında belirli bir basınca ulaşır. Basınç değeri ideal seviyelerde değilse motorun gücü azalır ve araç performansı düşer. Motor içindeki parçaların işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirdiğini doğrulamak için yapılan kompresyon testi, arızaları belirlemede son derece etkilidir. Bu işlem ile aracınızdaki hasarları daha fazla büyümeden tespit edebilirsiniz.
Sıcak durumdayken motor daha gerçekçi sıkıştırma değerleri ortaya koyar. Ölçüm işlemi sırasında motor kısa süre çalıştırılarak her silindirin sıkıştırma değeri okunur ve analiz edilir. Basınç değerlerinin birbirine yakın olması beklenir; büyük farklar varsa motorun iç yapısında sorunlar olduğuna işaret eder. Belirgin basınç farkları aşınma, segmanlarda hasar veya supap sisteminde sızdırmazlık kaybı gibi sorunlara neden olabilir. Bir silindirin sıkıştırma basıncı diğerlerinden düşükse bu durum piston segmanlarının aşınmış olabileceğine veya supaplarda kaçak olduğuna işaret edebilir. Kapak contası arızaları da basınç kaybına yol açabilir. Bu gibi durumlar motorun verimliliğini düşürür ve performans kayıplarına neden olur. Motor performansında düşüş veya belirgin bir problem henüz hissedilmeden test sayesinde oluşan arızaları tespit edebilirsiniz. Uzun süreli yolculuklar veya ağır koşullarda kullanılan araçlarda testin belirli aralıklarla yapılması motor ömrünü uzatmak açısından faydalıdır. Araç alım-satım işlemlerinde de test uygulaması motorun sağlık durumu hakkında net bilgi verir.
Benzinli motorlarda kompresyon testi sırasında elde edilen değerler motorun tasarımına ve modeline göre değişiklik gösterebilir. İdeal kompresyon basınç değeri, her silindir için 120 ile 200 psi arasında olmalıdır. Yüksek performanslı motorlarda elde edilen değerler daha yüksek olabilir ve 220 psi değerine kadar çıkabilir. Test işleminde asıl önemli olan nokta kompresyon basıncının diğer silindirlerle uyumlu ve yakın olmasıdır. Silindirler arasında %20-25 oranında bir fark motorun genel sağlığı açısından kabul edilebilir seviyede sayılır. Daha büyük farklar ise iç mekanizmada sorun olabileceğine işaret eder.
Sistemde aşınma veya segmanlarda bir arıza varsa bir silindirin basıncı diğerlerinden belirgin derecede düşük çıkabilir. Bu durum motorun düzensiz çalışmasına veya gücünde azalma yaşanmasına yol açabilir. Benzinli motorun yaşına ve bakım durumuna göre de değişiklik gösterebilen değerler, aracın performansının en iyi şekilde sürdürülmesi için düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir.
Motorun yanma odasında oluşturulan basıncın dışarı sızması durumunda kompresyon kaçağı meydana gelir. Kaçağı anlamak için çeşitli belirtiler bulunur. Doğru tespit için özel bir kompresyon kaçağı testi yaptırabilirsiniz. Kaçağın belirtileri ve anlaşılma yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:
Motor yağ kaçağı sorununu ortadan kaldırmak ve kompresyon testi yaptırmak için size en yakın Bosch Car Service bayisine danışabilir ve profesyonel yardım alabilirsiniz.